Mantelzorg en werk in balans: hoe Tergooi MC het verschil maakt voor medewerkers

Mantelzorger ben je niet altijd, maar de kans is wel groot dat je een keer (of vaker) de zorg voor een dierbare op je zult nemen. Een taak die dan de hoogste prioriteit heeft, terwijl het werkende leven ook 'gewoon' doorgaat.
Portretfoto Ingrid en Karin van Tergooi

Ingrid van Grootel, arbo-coördinator (links), en Karin van Barneveld, verzuimspecialist bij Tergooi MC.

Hoe fijn is het dan om een werkgever te hebben met een hart voor mantelzorgers. "Het is heel belangrijk om die medewerker op de eerste plaats te zetten", vertelt Ingrid van Grootel van Tergooi MC, een ziekenhuisorganisatie in de Gooi- en Vechtstreek. “Want als je niet goed voor je medewerker zorgt, kan die medewerker ook niet goed voor - in ons geval - de patiënten zorgen. Ik ben blij om te zien hoeveel belang onze werkgever hecht aan dit thema, dat mij na aan het hart ligt.”

"De mantelzorg zelf vond ik geen probleem"

Arbo-coördinator Ingrid is ervaringsdeskundige, als mantelzorger voor haar vader, die Parkinson had en een paar jaar geleden overleed. "Mijn moeder was de hoofdmantelzorger, maar in haar eentje was het op een gegeven moment niet meer te doen. Ik vond die zorg op zich helemaal geen probleem en vooral waardevol om te doen. Het lastige was het regelgedoe eromheen. Al die overwegingen, al die loketten. Op een gegeven moment zie je door de bomen het bos niet meer."

Ingrid was drie jaar mantelzorger en had haar vaste dag van zorg. "Op woensdag liep ik vaak met mijn pannetje eten door het pand, vertelt Ingrid lachend. "Zo, wat eten we vanavond? vroegen collega’s dan. Na mijn werk ging ik dan naar mijn ouders, waar ik bleef slapen en donderdagavond weer vertrok. Op die manier was het voor mij prima te combineren met werk en thuis, maar dat geldt helaas niet voor alle mantelzorgers. En daar springt Fello heel goed op in."

"Uitval ligt op de loer"

In de tijd dat Ingrid mantelzorger was, maakte Fello nog geen onderdeel uit van het programma ‘Fit in Tergooi’, dat Ingrid in 2016 opstartte met een collega, en Karin van Barneveld (verzuimspecialist) twee jaar geleden van die collega overnam. In september 2022 startte de samenwerking van Tergooi MC met Fello, het initiatief dat mantelzorgers en werkgever ondersteuning biedt om de balans te vinden tussen werk en privé.

“Mantelzorgers zijn vaak geen mensen die zich daar heel erg over uitspreken”, legt Karin uit. “Binnen Tergooi MC wisten we dan ook niet goed hoeveel mantelzorgers we hadden. Maar dit onderwerp ‘sudderde’ wel al een tijdje en we waren ons ervan bewust dat juist mensen in de zorg vaak de stap zetten om mantelzorg te verlenen, omdat het in ze zit, of omdat familie dat van ze verwacht. Onder die druk ligt uitval op de loer. Daarom vonden wij het belangrijk om mantelzorgers op een laagdrempelige manier te ondersteunen."

"Drempel verlaagd voor hulpvraag"

En zo kwam Fello op hun pad. Karin: "Wij waren meteen heel enthousiast en hebben intern duidelijk gemaakt wat de meerwaarde is van deze ondersteuning, voor zowel voor die mantelzorgende medewerker als voor de organisatie; om uitval te voorkomen, mensen langer aan het werk te houden én om het gesprek aan te gaan, want dat blijkt vaak een drempel voor mensen. Het mooie van dit initiatief is dat medewerkers rechtstreeks contact kunnen zoeken met Fello en dat de privacy wordt gewaarborgd. Op die manier hebben we de drempel verlaagd voor die hulpvraag."

En die aanpak werkt, signaleert Karin vanuit de organisatie. "Het wordt als waardevol ervaren, ook door leidinggevenden, die het fijn vinden hun medewerkers hierop te wijzen. Uit het aantal aanmeldingen bij Fello kunnen we opmaken dat de mantelzorgers in organisatie graag gebruikmaken van deze ondersteuning. We zien ook dat het verzuim aan het dalen is. Dat kan ik niet direct linken aan het werk van Fello, maar indirect heeft deze ondersteuning ongetwijfeld invloed op het lagere verzuim."

Soms weten mensen niet eens van zichzelf dat ze mantelzorger zijn.

"Toen viel ik even stil"

Andere grote meerwaarde van Fello is de mantelzorgtest. "Soms weten mensen niet eens van zichzelf dat ze mantelzorger zijn", legt Karin uit. "De zorg voor een zieke dierbare doen mensen vaak gewoon, omdat ze vinden dat het zo hoort. De uitkomst van die mantelzorgtest kan zorgen voor bewustwording over het feit dat ze wel degelijk mantelzorger zijn."

"Ik realiseerde me ook niet dat ik mantelzorger was", haakt Ingrid in. "Ik zag dat zelf helemaal niet zo, tot iemand van de verzekering aan mij vroeg of ik mantelzorg verleende. Toen viel ik echt even stil... En vroeg ik me af: ben ik dat eigenlijk? Want, zo werd me verteld, dan kon ik ook zaken geregeld krijgen via de verzekering. Voor mij echt een eyeopener."

"Luisterend oor bieden"

Ervaringsdeskundige Ingrid benadrukt dat het voor mantelzorgers uiteindelijk vooral belangrijk is dat ze hun verhaal kwijt kunnen. "Bij iemand die begrijpt wat hen bezighoudt en handvatten kan bieden om alle ballen in de lucht te houden, of soms een bal af te stoten. En dat is voor mantelzorgers heel moeilijk, hè! Met name voor mensen met een groot zorghart. Als werkgever moeten wij voor die mensen zorgen. Fello helpt ons daarbij, door bijvoorbeeld dat luisterende oor te bieden, zonder tijdslimiet, en die mensen te geven wat ze nodig hebben. Voor ons is het ook een fijne organisatie om mee samen te werken, want zij nemen ons héél veel uit handen en begrijpen wat mensen nodig hebben."

"Waar het allemaal om draait, is dat we goed voor elkaar zorgen, zowel binnen als buiten onze organisatie", sluit Karin af, "zodat we allemaal fit blijven en duurzaam invulling kunnen geven aan ons leven. Het is goed dat er meer aandacht komt voor mantelzorgers, want steeds meer mensen zullen dat worden. Als werkgever horen wij daar ook ons steentje aan bij te dragen. Heel mooi dat Tergooi MC die verantwoordelijkheid neemt!”