Wat zijn de meest voorkomende vormen van dementie?

Als we het hebben over de vergeetachtigheid van iemand in de tachtig, zeggen we al gauw dat hij lijdt aan dementie, maar wist je dat dit een verzamelnaam is voor ruim vijftig ziektes? ‘Hij is dement’ is dus iets te kort door de bocht. Dit zijn de vier meest voorkomende vormen van dementie en de bijbehorende symptomen.
Artikel vormen dementie

De ziekte van Alzheimer

Deze vorm wordt vaak gediagnosticeerd. Iemand krijgt moeite met alledaagse dingen zoals plannen maken, een gesprek volgen en beslissingen nemen. Hij kan zich anders gaan gedragen en wordt bijvoorbeeld onrustig, achterdochtig of agressief. Het wordt ook moeilijker om nieuwe informatie te onthouden, te spreken en voorwerpen of geluiden te herkennen.

Vasculaire dementie

Deze ziekte wordt veroorzaakt door problemen in de doorbloeding van de hersenen. Iemand die deze vorm van dementie krijgt, heeft vaak ook last van hart- en vaatziekten (gehad), zoals een langdurig hoge bloeddruk, hartritmestoornissen, suikerziekte of één of meerdere (kleine) beroerte(s).

Iemand gaat langzamer denken, spreken en handelen en ze kunnen zich moeilijker concentreren. De lichamelijke verschijnselen kunnen bestaan uit verlamming of spierverstijving. Omdat iemand in het beginstadium van vasculaire dementie niet altijd geheugenproblemen heeft, weet hij goed dat hij ziek is. Dit kan soms leiden tot een depressie. Iemand voelt zich verdrietig en somber. Een goede behandeling kan het cognitief functioneren verbeteren.

Lewy body dementie

Deze vorm van dementie is te herkennen aan schommelingen in de geestelijke achteruitgang. Het wisselt van dag tot dag, waardoor iemand vaak verward is. In het begin heeft hij geen last van geheugenproblemen of moeite met het uitvoeren van handelingen. Wel vertoont hij verschijnselen van de ziekte van Parkinson, zoals beven, stijfheid en een afwijkende manier van lopen. Iemand kan ook visuele hallucinaties krijgen, waardoor hij dingen ziet die er niet zijn.

Frontotemporale dementie

Deze ziekte komt vaak voor op jongere leeftijd en ontstaat doordat hersencellen in de frontaalkwab (het gedragsgebied) en de temporaalkwab (taalgebied) afsterven. De eerste verschijnselen van frontotemporale dementie zijn afhankelijk van het gebied in de hersenen dat beschadigd raakt. Er zijn drie varianten:

  • De gedragsvariant: Iemand vertoont veranderingen in gedrag, persoonlijkheid, emoties en kan situaties slechter beoordelen.
  • De taalvariant: Iemand heeft moeite met spreken, begrijpen, lezen en schrijven.
  • De bewegingsvariant: De motoriek van iemand wordt aangetast, waardoor hij moeite heeft met lopen, vaak valt, trilt en problemen heeft met de coördinatie.